فتق یا هرنی چیست؟ علائم فتق در مردان

فتق یا هرنی چیست؟ آیا با برآمدگی غیر طبیعی در ناحیه کشاله ران یا شکم خود مواجه شده اید؟ این ممکن است نشانه ای از بیماری فتق باشد. فتق یکی از مشکلات شایع سلامتی، به خصوص در مردان است. در این مقاله، به بررسی کامل فتق، علل ایجاد آن، علائم رایج در مردان و روش های درمان می پردازیم. با ما در مجله لاغری اسلیو دکتر همراه باشید تا اطلاعات جامع و دقیقی در مورد این بیماری کسب کنید.

هرنی یا فتق چیست؟

در جواب به این سوال که فتق یا هرنی چیست، باید گفت که فتق یا هرنی یک حالت پزشکی است که در آن بافتی که معمولاً عضو داخلی را در محل خود نگه می ‌دارد، از لبه‌ های عادی خود دریافت می‌ کند و به صورت یک کیسه یا توده بروز می ‌دهد. این کیسه معمولاً از بافتی محلی یا از پروتراکشن (بروز) مجرای داخلی بدن تشکیل می ‌شود.

علائم فتق چه می باشند؟

همانطور که در بخش قبلی گفتیم، فتق یکی از بیماری های شایع است که می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در مردان بیشتر دیده می شود. یکی از مهم ترین دلایل مراجعه افراد به پزشک برای تشخیص فتق، مشاهده علائم آن است. در این بخش، به بررسی دقیق تر علائم فتق در مردان می پردازیم تا شما بتوانید در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید.

• برآمدگی در ناحیه کشاله ران یا شکم: این شایع ترین علامت فتق است و به شکل یک توده نرم و قابل حرکت دیده می شود. این برآمدگی ممکن است هنگام ایستادن، سرفه یا بلند کردن اجسام بزرگ تر شود و هنگام دراز کشیدن کوچک تر یا ناپدید شود.
• درد: درد در ناحیه فتق یکی دیگر از علائم رایج است. این درد ممکن است هنگام فعالیت فیزیکی، سرفه یا عطسه تشدید شود.
• احساس سنگینی یا فشار در ناحیه فتق: برخی افراد احساس سنگینی یا فشار در ناحیه فتق را گزارش می کنند.
• تهوع و استفراغ: در موارد شدیدتر، فتق می تواند باعث انسداد روده شود که منجر به تهوع، استفراغ و عدم توانایی در عبور گاز یا مدفوع می شود.
• قرمزی و تورم: در برخی موارد، ناحیه فتق ممکن است قرمز و متورم شود که نشان دهنده عفونت یا عارضه دیگری است.

فتق یا هرنی در کدام نواحی از بدن رخ می دهد؟

فتق معمولاً در نقاط ضعیفی از جدار بدن رخ می ‌دهد، که می ‌توانند مناطقی باشند که ماهیچه‌ ها ضعیف شده‌ اند یا در آن‌ ها اتصالات طبیعی موجود نیست. برخی از نقاط ضعف شایع برای فتق عبارتند از عروق شکمی، دیوار شکمی (شامل عضلات شکمی) و مناطق پشتی شکم (مانند منطقه هرنی). اصولاً هرنی یک نوع خاص از هرنی است که در آن از طریق یک شکاف و یا نقطه ضعف در عضلات شکمی، بافت‌ ها و اعضا از خود عبور می ‌کنند. هرنی معمولاً در ناحیه شکمی و منطقه سیاسی شکمی (منطقه بین ناف و لبه پایینی شکم) رخ می ‌دهد. هرنی ممکن است در ناحیه سر شکمی، ناحیه شکمی پایینی، ناحیه سیاسی شکمی و حتی ناحیه شکمی پشتی رخ دهد.

👈بیش تر بخوانید: سندروم دامپینگ چیست و چه زمانی رخ می دهد؟

انواع فتق

در بخش های قبلی، به طور کلی به مفهوم فتق، علائم آن و اهمیت تشخیص زودهنگام پرداختیم. در این بخش، قصد داریم به بررسی شایع ترین انواع فتق بپردازیم.

فتق شکمی

فتق شکمی زمانی رخ می دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک نقطه ضعف در عضلات دیواره شکم بیرون زده و باعث ایجاد برآمدگی شود. این برآمدگی معمولاً در ناحیه شکم قابل مشاهده است و ممکن است با سرفه، عطسه یا بلند کردن اجسام سنگین بزرگ تر شود. با افزایش سن، بارداری، چاقی یا جراحی های قبلی، عضلات شکم ضعیف تر شده و احتمال بروز فتق افزایش می یابد.

فتق اینگوینال یا فتق کشاله ران

فتق اینگوینال شایع ترین نوع فتق در مردان است و زمانی رخ می دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک کانال در دیواره شکم وارد کیسه بیضه شود. این نوع فتق معمولاً با برآمدگی در ناحیه کشاله ران همراه است. همانطور که در مورد فتق شکمی گفته شد، ضعف عضلات شکم یکی از عوامل اصلی ایجاد فتق اینگوینال است.

فتق فمورال یا فتق رانی

فتق فمورال نوعی فتق است که در ناحیه ران، در جایی که رگ های خونی و اعصاب از لگن به پا عبور می کنند، رخ می دهد. این نوع فتق در زنان مشاهده می شود و معمولاً کوچکتر از فتق کشاله ران است.

علائم فتق فمورال شبیه به سایر انواع فتق است و شامل برآمدگی در ناحیه کشاله ران، درد، ناراحتی و احساس سنگینی می شود.

فتق نافی

فتق نافی زمانی رخ می دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک نقطه ضعف در عضلات شکم اطراف ناف بیرون می زند. این نوع فتق در نوزادان، کودکان و بزرگسالان چاق شایع تر است. برآمدگی در اطراف ناف، درد، ناراحتی و تورم از علائم شایع فتق نافی هستند.

فتق هیاتال (فتق معده)

فتق هیاتال زمانی رخ می دهد که بخشی از معده از طریق دیافراگم (پرده عضلانی که قفسه سینه را از شکم جدا می کند) به سمت بالا حرکت می کند و وارد قفسه سینه می شود. این نوع فتق معمولاً با مشکلات گوارشی مانند سوزش سر دل، برگشت اسید معده به مری (ریفلاکس اسید) و درد قفسه سینه همراه است. در بسیاری از موارد، فتق هیاتال خفیف نیازی به درمان جراحی ندارد و با تغییر سبک زندگی و استفاده از داروهای کاهش دهنده اسید معده قابل کنترل است. اما در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است لازم باشد.

فتق بیضه

فتق بیضه شایع ترین نوع فتق در مردان است و زمانی رخ می دهد که بخشی از روده از طریق یک نقطه ضعف در دیواره شکمی وارد کیسه بیضه می شود. این برآمدگی معمولاً در ناحیه کشاله ران احساس می شود و ممکن است با درد همراه باشد.

درمان فتق بیضه معمولاً جراحی است. در جراحی، پزشک برآمدگی را به داخل شکم برمی گرداند و نقطه ضعف در دیواره شکمی را ترمیم می کند.

فتق دیسک

فتق دیسک نیز با فتق شکم تفاوت دارد. دیسک ها ساختارهایی هستند که بین مهره های ستون فقرات قرار دارند و عمل کردی مانند ضربه گیر دارند. فتق دیسک زمانی رخ می دهد که بخشی از دیسک از محل خود خارج شده و به نخاع یا عصب های اطراف فشار وارد کند. درمان فتق دیسک بسته به شدت علائم و محل فتق متفاوت است.

راه های تشخیص فتق یا هرنی چه می باشد؟

تشخیص فتق یا هرنی معمولاً توسط پزشک انجام می‌ شود و شامل مراحل زیر می‌ شود.

• مصاحبه پزشکی: پزشک ابتدا با شما مصاحبه می ‌کند و سوالاتی درباره علائم و نشانه‌ هایی که شما تجربه می ‌کنید، تاریخچه پزشکی شما و سوابق خانوادگی مرتبط با فتق را مطرح می‌ کند.
• بررسی بدنی: پزشک بررسی جسمانی شما را انجام می‌ دهد تا ناحیه مشکل را بررسی کند. او ممکن است از شما درخواست کند تا تنش و فشار را در ناحیه مورد نظر افزایش دهید، یا در صورت لزوم از روش‌ های تصویربرداری مانند اکوگرافی، رادیوگرافی، یا تصویربرداری سونوگرافی استفاده کند.
• تشخیص تصویربرداری: در برخی موارد، جهت تشخیص دقیق ‌تر و مشخص کردن نوع و مکان هرنی، پزشک ممکن است از روش‌ های تصویربرداری مثل اکوگرافی، رادیوگرافی، ماموگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT scan) یا تصویربرداری مغناطیسی هسته‌ ای (MRI) استفاده کند.
• تشخیص تخصصی: در صورت لزوم، پزشک ممکن است شما را به تخصصی مرتبط مانند جراحی عمومی، جراحی پلاستیک یا جراحی ترمیمی ارجاع دهد تا بررسی دقیق‌ تر و درمان مناسب ‌تر انجام شود. تشخیص صحیح و دقیق فتق مهم است تا درمان مناسب و به موقع ارائه شود. بنابراین، اگر شما علائم یا نشانه‌ های فتق را تجربه می ‌کنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا ارزیابی و تشخیص تخصصی انجام شود.

آیا ممکن است فتق یا هرنی خود به خود بهبود یایبد؟

بسته به نوع و شدت فتق، ممکن است برخی موارد خود به خود بهبود یابند، اما در بیشتر موارد درمان لازم است. فتق‌ های کوچک تر که علائم چشمگیری ندارند و در زندگی روزمره تحت تأثیر قرار نمی ‌دهند، ممکن است بدون درمان بهبود یابند یا مشکلی ایجاد نکنند. با این حال، باید توجه داشت که فتق‌ ها تمایل به افزایش اندازه و تشدید علائم دارند و در برخی موارد می‌ توانند به مشکلات جدی تری منجر شوند.

در چه مواردی فتق نیاز به درمان دارد؟

در مواردی که فتق علائم و مشکلاتی مانند درد، تنگی، سوراخی، تنش، تورم، یا عدم قابلیت فعالیت نرمال را ایجاد می ‌کند، درمان لازم است.

درمان فتق ها به چه شکل است؟

درمان فتق‌ ها معمولاً شامل جراحی است که بازسازی نقطه ضعف در جدار بدن انجام می ‌دهد و بافت‌ های ضعیف را تقویت می ‌کند. جراحی فتق معمولاً به صورت روش‌ های باز یا لاپاروسکوپیک (استفاده از ابزارهای کوچک و یک لوله نوردی) انجام می ‌شود. اگر فتق علائم شدیدی دارد یا در صورت بروز علائم نگران‌کننده‌ ای مانند درد شدید، تورم یا عدم قابلیت فعالیت، بهتر است سریعا نزد یک پزشک متخصص بروید.

👈بیش تر بخوانید: افراد به چه دلیل به رفلاکس معده مبتلا می شوند؟

آیا درمان فتق یا هرنی لازم و ضروری است؟

بله، در مواردی که فتق علائم و مشکلاتی مانند درد شدید، تنگی، سوراخی، تنش، تورم یا عدم قابلیت فعالیت نرمال را ایجاد می ‌کند، درمان لازم و ضروری است. این نشانه‌ ها معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکل جدی ‌تر در فتق هستند و ممکن است نیاز به مداخله پزشکی فوری داشته باشند.

در جراحی فتق هدف چیست؟

در این جراحی هدف بستن نقطه ضعیف در جدار بدن و تقویت بافت‌ های ضعیف است. روش جراحی براساس نوع و موقعیت فتق متفاوت است. در برخی موارد، جراحی باز (با برش مستقیم در ناحیه فتق) انجام می ‌شود، در حالی که در موارد دیگر از روش لاپاروسکوپیک (استفاده از ابزارهای کوچک و یک لوله نوردی) استفاده می ‌شود.

آیا درمان فتق یا هرنی همیشه نیاز به جراحی دارد؟

خیر، همیشه درمان فتق نیاز به جراحی ندارد. در برخی موارد، فتق‌ های کوچک و بی‌علائم ممکن است بدون نیاز به جراحی تحت کنترل پزشکی مداوم بمانند. این مشکلات کوچک تر معمولاً زمانی که علائم چشمگیری ندارند و در زندگی روزمره تحت تأثیر قرار نمی ‌دهند، ممکن است بدون درمان خود به خود بهبود یابند و کنترل شوند.

به عنوان مثال، فتق‌ های کوچک در ناحیه سرکوبی بدن (مانند فتق ناف) یا فتق ‌هایی که در طول زمان تغییر کوچکی نشان ندهند، ممکن است تحت مشاهده پزشک قرار گیرند و نیاز به جراحی نداشته باشند. اما برخی موارد فتق‌ ها نیاز به جراحی دارند. همانطور که در قبل به آن اشاره کردیم در مواردی که فتق علائم و مشکلاتی مانند درد شدید، تنگی، سوراخی، تنش، تورم یا عدم قابلیت فعالیت نرمال را ایجاد می ‌کند، جراحی معمولاً توصیه می ‌شود.

از مقاله فتق یا هرنی چیست، چه آموختیم؟

اکنون از مقاله فتق یا هرنی چیست اطلاعات زیادی به دست آوردیم و به طور کامل با این مشکل و علائم آن آشنا شدیم. پس اگر در خودتان و نزدیکانتان این علائم را دیدید حتما به پزشک مراجعه کنید و این علائم را با آن در میان بگذارید.

سوالات متداول